Wanneer ben je er klaar voor; om écht mooie muziek te maken?
Als je eerst je techniek onder de knie hebt? Als je muzikaal genoeg bent?
Mijn antwoord is: je bent er nu klaar voor, je hoeft alleen maar je stuk op de juiste manier in te studeren.
Dat ‘alleen maar’ is niet altijd simpel, want behalve de juiste kennis over het instuderen van muziek is er ook geduld en discipline nodig. Niet altijd makkelijk dus maar wél haalbaar.
Over het instuderen van muziek schrijf ik al enige tijd. Inmiddels is er een boek verschenen met ontzettend goede tips voor het studeren: Quality Practice van Susan Williams (in het engels).
In dit blog vertel ik over effectief oefenen zoals beschreven in dit boek, zodat je met recht het doel kunt stellen: in 2018 ga ik (weer) heerlijk muziek maken!
Het voorwoord in het boek Quality Practice is van Prof. Dr. Eckart Altenmuller en hij begint met een statement naar mijn hart:
‘The latest scientific studies reveal what is perhaps one of the most improtant secrets to succesful practicing: experimenting.
Exploration, attention, self-organization, motivation, autonomy and the love for music are the ingredients.’
De meest succesvolle musici gebruiken verschillende methodes om te oefenen. Al doende komen zij erachter wat op dat moment voor hen goed werkt. Bovendien studeren zij de muziek als geheel in en niet als technische onderdelen die in later stadium muziek moeten worden.
Maar laten we een stapje teruggaan: waarom maken we muziek? Wat is het hoogste doel?
Als we dat vragen aan musici is het antwoord meestal: ‘omdat we met muziek een verhaal vertellen’ of ‘omdat muziek je raakt’.
Het hoofddoel van het studeren is echter vaak: ‘alle noten juist spelen’ of ‘de juiste techniek onder de knie krijgen’.
Dat is gek toch?
Muziek is ook ingewikkeld in die zin dat er veel verschillende aspecten van het muziek maken zijn, variërend van motorische vaardigheden tot expressie tot analytisch denken tot creativiteit. Daarbij spelen zowel je bewuste als je onbewuste een rol en hoe ga je daar nu weer mee om als je studeert?
Daarom is het belangrijk om je een holistisch model voor te stellen bij het instuderen van muziek, met aandacht voor lichaam, je denkende mind en expressie. Mijn collega saxofonist en muziekpedagoog Jelske Hoogervorst schreef in haar laatste blog ook over dit boek, waar wij dus beiden enthousiast over zijn. Zij legt heel bondig en goed het holistische model uit, inclusief het bijbehorende schema van Susan. Hier kun je haar blog lezen: Oefenen: eerst techniek of eerst expressie?
Terug naar de creativiteit en expressie waar de heer Altenmuller over sprak. Samenvattend zou je kunnen zeggen dat het belangrijk is om creatief te zijn met je werkvormen en daarbij uit te gaan van de expressie.
Bijvoorbeeld:
- Je doel is om een bepaald stuk te kunnen spelen.
- Handig is om daarbij een structuur te bedenken voor je oefenen: hoe lang, hoe vaak, heb je een deadline etc.
- Bedenk op het gebied van analyse (hoe zit het stuk in elkaar), techniek en expressie wat je moet instuderen. Waar gaat het stuk over, welke stijl muziek betreft het? Er zijn bijvoorbeeld moeilijke loopjes en ritmes, maar je wilt ook weten waar herhalingen zitten, wat de vorm is.Je bent er klaar voor en begint met spelen!
- Begin dan niet met de techniek maar met de expressie: deze is namelijk de wegwijzer voor je techniek. Denk dus aan het verhaal wat je wilt vertellen, welke emotie je in je spel wilt leggen en stel je je klank voor nog voordat je speelt.
- Varieer met je focus in elke oefening, of het nu op het gebied van expressie is of van techniek:
- Je kunt je bijvoorbeeld met je ogen dicht op de beweging van je handen concentreren en zo een loopje oefenen.
- Je kunt je op de gewenste klank focussen.
- Nog meer uitzoomend kun je je focussen op het verhaal dat je wilt vertellen met je muziek.
En dan kun je in al deze aspecten ook weer variëren:
- Speel je loopje langzaam, snel, omgekeerd, zacht etc.
- Maak je klank rauw, helder, lieflijk etc.
- Laat het verhaal eens anders verlopen
Wees daarbij niet bang voor fouten! Deze heb je nodig om verder te komen en te durven spelen.
Ik wens je een spetterend 2018 met veel speelplezier!
Meer weten over dit onderwerp?
Bekijk het e-boek Spelen vanuit je hart met praktische tips voor muzikanten!
Andere blogs:
- Hoe studeer ik een nieuw stuk in
- Vrij spelen op het podium
- Uit je hoofd leren spelen: vijf tips
- Zes tips voor een productieve oefensessie
- Zes tips om je motivatie te verbeteren
- Foutloos parcours
En:
- Jelske Hoogervorst haar blogs zijn te vinden via deze link
- Fluitiste en pedagoge Wieke Karsten geeft hele goede tips over musiceren en het brein
